Jak wygląda terapia uzależnień?
To, jak wygląda terapia uzależnień w dużej mierze zależy od tego, jaki ośrodek osoba sobie wybierze. Jeżeli ma zamiar odbyć terapię w placówce Monar, to może ona trwać 6 miesięcy na programie średnioterminowym lub 12 miesięcy na długoterminowym. Jeżeli trafi do przyszpitalnego oddziału odwykowego, to będzie ona trwać 56 dni. Jeżeli jednak wybierze ośrodek prywatny (taki jak nasz), to pobyt będzie trwał 28 dni. W naszym ośrodku terapia wygląda w ten sposób, że dzielimy ją na trzy fazy. detoks, terapię podstawową i terapię podtrzymującą.
Faza I – detoks
Faza pierwsza polega na udzieleniu osobie takiej pomocy jakiej potrzebuje, jednak nie zalicza się ona jeszcze do terapii uzależnienia. Pierwszej pomocy udzielamy w postaci detoksu, czyli odtrucia organizmu z alkoholu czy narkotyków. Zdarza się, że na tym etapie uzależniony nie widzi u siebie problemu ani potrzeby leczenia swojego uzależnienia. Terapeuta uzależnień może po zakończeniu detoksu i wytrzeźwieniu spróbować zachęcić uzależnionego do wejścia w kolejną fazę, tj., aby ten poddał się terapii i często się to udaje. Głównym zadaniem pierwszej fazy detoksykacji jest przerwać ciąg picia czy zażywania i nie dopuścić do śmierci spowodowanej zatruciem alkoholem czy narkotykami. Kolejnymi zadaniami jest: ustabilizować stan, zmniejszyć ryzyko szkód zdrowotnych, odnieść się do najpilniejszych problemów zdrowotnych, zwiększyć motywację do podjęcia terapii.
Faza II – terapia podstawowa
Niestety przejście do kolejnej fazy, czyli do terapii uzależnienia nie jest czynnością automatyczną. Na tym etapie często mówi się o zjawisku tzw. „drzwi obrotowych”, które polega na tym, że niektóre osoby wielokrotnie powracają na detoksykację, ale nie przechodzą na następną fazę, czyli terapię. Niezwykle istotnym więc w tym czasie jest zwiększenie u takich ludzi motywacji do przyjęcia pomocy.
Jeżeli osoba po detoksykacji i ustabilizowaniu stanu zgodzi się na terapię uzależnienia – wchodzi w fazę drugą, z którą wiążą się inne cele. Głównym z nich jest oczywiście zmiana dawnego stylu życia, czyli picia alkoholu albo zażywania innych środków na życie w abstynencji. Uzyskuje się to dzięki nauczeniu pacjentów: jak mają radzić sobie z emocjami „na trzeźwo”, jak mogą unikać wyzwalaczy głodu alkoholowego czy narkotykowego, czy do jakich zaleceń mają się stosować.
Ponieważ większość pacjentów boryka się z szerszym spektrum potrzeb i problemów np.: zawodowych, rodzinnych, prawnych, medycznych itd., to pracujący w naszym ośrodku psycholodzy i terapeuci potrafią je przeanalizować i pomóc również w tych problemach. Początek tej fazy jest właściwym momentem na opracowanie listy problemów i ustalenie celów pobocznych, a następnie opracowanie realistycznego planu zmiany i wdrażania go. Na tym etapie buduje się u pacjentów motywację do utrwalenia postępów, a wszystko to zależy od podtrzymania empatycznej relacji terapeutycznej z pacjentem.
Faza III – terapia podtrzymująca
Po zakończeniu terapii leczenie nie dobiega końca, gdyż pacjentów czeka jeszcze trzecia – ostatnia faza – terapia podtrzymująca. Specjaliści od terapii uzależnień w ramach udzielania wsparcia postterapeutycznego pracują z pacjentami na temat nakładających się problemów zdrowotnych czy psychologicznych, na zapobieganiu nawrotom, a także mogą pomóc prowadzeniu terapii małżeńskiej (par), czy zachęcać pacjentów do uczestnictwa w mitingach AA lub grupach wsparcia dla osób uzależnionych.
Podsumowanie
Podsumowując terapia uzależnień wgląda podobnie, jak leczenie innych chorób przewlekłych, gdzie po udzieleniu pierwszej pomocy również konieczna jest stała opieka, a na koniec monitorowanie stanu po okresie podstawowego leczenia.
Źródło:
Beck A. T., Wright F. D., Terapia poznawcza uzależnień, UJ, Kraków 2007.